ТЕХНИКИЙН ШААРДЛАГАД ИШ ТАТСАН НОРМАТИВ-ын жагсаалт

-oOo-

Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2011 оны
216 дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтаас. ҮҮНД:
“14. ТЕХНИКИЙН ШААРДЛАГАД ИШ ТАТСАН НОРМАТИВ ИШЛЭЛ"-ийг буюу
"Норм ба Дүрэм", Стандартын жагсаалт"-ыг "Reade more" дээр товшин дарж үргэлжлүүлэн уншина уу
Энэ техникийн шаардлагад дараах хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа стандарт,
техникийн баримт бичгүүдийг иш татан оруулсан.
Иш татсан стандартад өөрчлөлт оруулсан, эдгээртэй ижил төстэй стандартуудыг
шинээр боловсруулан гаргасан тохиолдолд тэдгээрийн хамгийн сүүлийн
албан ёсны хэвлэлийг хэрэглэнэ.

Ерөнхий стандарт, техникийн баримт бичгүүд
1.	БНбД 32-02-00	Авто зам барих
2.	БНбД 32-01-00	Авто зам төсөллөх
3.	БНбД 32.02.03	Авто замын гүүр ба хоолой төсөллөх
4.	АЗУАГН.01.01-04	Авто замын уур амьсгал, геотехникийн нөхцөл
5.	УББ13-202-00	Авто зам, замын байгууламжийн засвар, арчлалтын зохион байгуулах журам
6.	БНбД 80-04-00	Авто зам, замын байгууламжийн засвар арчлалтын ажлын нормативт хугацааг тогтоох журам
7.	БНбД 13-03-00	Авто зам, замын байгууламжийн засвар, арчлалтын технологи
8	MNS ASTM E1778 : 2006	Авто замын хучилтын эвдрэлтэй холбоотой стандарт тайлбар толь
9	MNS ASTM D 8 : 2006	Автозам ба хучилтын материалын тайлбар толь
Ажлын чанарыг хэмжиж хүлээн авах, техник ашиглалтын түвшингийн судалгаа явуулахтай холбоотой стандарт, техникийн баримт бичгүүд
1	MNS AASHTO T 303 : 2003	Дүүжин ашиглан гадаргуун үрэлтийн эсэргүүцлийг тодорхойлох
2	MNS AASHTO T 256:2004	Хучилтын хотойлтыг хэмжих арга
3	MNS ASTM E 965:2004	Элсэн нөхөөсийн аргаар гадаргуугийн барзгаржилтын гүнийг тодорхойлох арга
4	MNS ASTM C 31:2004	Талбай дээр сорьц бэлтгэх, арчлах аргачлал
5	MNS ASTM E1274	Хучилтын тэгш байдлыг профилметрээр хэмжих арга
6	MNS ASTM D4694	Динамик ачааллын уналтаар хучилтын хотойлт тодорхойлох арга
7	MNS ASTM E1448 : 2006	Замын гадаргуун тэгш бус байдлыг автомашин ашиглан хэмжих үеийн тохиргооны системийн стандарт
8	MNS ...2006	Динамик шигдэлтийн аргаар /Dynamic Cone Penetretion/ авто замын далан, суурийн даацыг хэмжих аргачлал
9	MNS AASHTO T 24 : 2003	Хучилтын гадаргуугаас өрөмдөж дээж авах ба шинжлэх
10	MNS ASTM D 1556 : 2002	Хөрсний нягтрал ба хувийн жинг элс-конусын аргаар газар дээр нь тодорхойлох стандарт туршилтын арга
Авто замын материал шинжилгээний ажилтай холбоотой стандарт, техникийн баримт бичгүүд  Хөрс, элс, хайрга, дайрга
1	MNS ASTM D3666	Авто зам, хучилтын материалын туршилт-шинжилгээ, үзлэг хийх байгууллагуудад тавигдах шаардлага
2	MNS 2305: 94	Хөрсний дээж авах, савлах, тээвэрлэх, хадгалах журам
3	MNS 390: 98	Барилга байгууламжийн ажилд хэрэглэх дайрга
4	MNS 392: 98	Барилга байгууламжийн ажилд хэрэглэх элс
5	MNS 2998: 2001	Уулын нягт чулуулаг, барилга замын ажилд хэрэглэх хайрга дайрга
6	MNS ASTM D 698 : 2002	Стандарт хүчлэл (600kNm/m3)-ээр хөрсний нягтралын үзүүлэлтийг тодорхойлох лабораторийн арга
7	MNS ASTM D 1557 : 2002	Стандарт хүчлэл (2700kNm/m3)-ээр хөрсний нягтралын үзүүлэлтийг тодорхойлох лабораторийн арга
8	MNS ASTM D 1241 : 2002	Замын суурийн доод үе, суурь болон өнгөн үеийн  хөрс ба холимог  материал. Техникийн шаардлага
9	MNS AASHTO M : 43:2002	Зам гүүрний барилгын ажилд хэрэглэх хайрга, чулууны ширхэглэлийн бүрэлдэхүүн. Техникийн шаардлага.
10	MNS 2916: 2002	Барилгын ажилд хэрэглэх элс
11	MNS 5284 : 2003	Хөрсний чийгийг түргэвчилсэн аргаар тодорхойлох
12	MNS AASHTO T 100 : 2003	Хөрсний хатуу хэсгийн нягтыг тодорхойлох арга
13	MNS ASTM C 535 : 2003	Том дүүргэгч материалын элэгдлийн хэмжээг Лос-Анжелсийн туршилтын төхөөрөмжөөр тодорхойлох
14	MNS BS 812 Хэсэг 105 1 : 2003	Хайрга дайрганы нимгэн хавтгай хэсгийн хэмжээг тодорхойлох
15	MNS BS 812 Хэсэг 105 1 : 2003	Хайрга дайрганы урт үзүүрлэг хэсгийн хэмжээг тодорхойлох
16	MNS AASHTO T 19 : 2003	Хайрга дайрганы асгаасан нягт ба ширхэг хоорондын зай тодорхойлох
17	MNS AASHTO T 27 : 2003	Том ба жижиг ширхэгтэй дүүргэгчийг шигших арга
18	MNS ASTM C 177:2004	Хайрга, дайрганы 0,075 мм-ээс жижиг ширхгийн агуулгыг угаах аргаар тодорхойлох
19	MNS AASHTO T 267:2004	Хөрсний органик хэсгийг шатаах аргаар тодорхойлох
20	MNS ASTM C 88:2004	Хайрга, дайрганы хүйтэн тэсвэрлэлтийг натрийн сульфат буюу магнийн сульфатын уусмал ашиглан түргэвчилсэн аргаар тодорхойлох
21	MNS AASHTO T 88:2004	Хөрсний ширхэглэлийн бүрэлдхүүнийг тодорхойлох арга
22	MNS AASHTO M 145:2004	Авто замд хэрэглэх зориулалтаар хөрс, хөрс-хайрган хольцыг ангилах. Техникийн шаардлага
23	MNS AASHTO M 57:2004	Замын далангийн дэвсгэр үе ба далангийн материал. Техникийн шаардлага
24	MNS ASTM D5624	Гадаргуун боловсруулалт хийх үед дайрганы тархалтын хэмжээг тодорхойлох арга
25	MNS ASTM D4318 : 2006	Хөрсний урсалт, уян налархайн хязгаар болон уян налархайн индексийг тодорхойлох арга
Авто замын материал шинжилгээний ажилтай холбоотой стандарт, техникийн баримт бичгүүд  Органик барьцалдуулагч, асфальт бетон
1	MNS 4904-1: 2000	Асфальтбетонд хэрэглэх эрдсийн нунтгийн техникийн шаардлага
2	MNS 1592:2002	Асфальт бетон хольц. Техникийн шаардлага
3	MNS 2185:2002	Замын барилга байгууламж. Зам ба аэродромын хучилтад хэрэглэх битум эрдсийн хольц. Техникийн шаардлага
4	MNS ASTM R 12 : 2002	Маршаллын аргаар барьцалдалтыг тодорхойлох. Туршилтын арга
5	MNS AASHTO T 209 : 2002	Хучилтын асфальтан хольцын хамгийн их нягтыг тодорхойлох. Туршилтын арга
6	MNS AASHTO T 182 : 2002	Битумын хайрга, чулуутай барьцалдах чанарыг тодорхойлох. Шинжилгээний арга
7	MNS 5230 : 2002	Замын шингэн битум. Техникийн шаардлага
8	MNS AASHTO М 208 : 2003	Катион идэвхт битумын эмульсийн техникийн шаардлага
9	MNS AASHTO T 979 : 2003	Холих аргаар барьсан замын хучилтаас дээж авах
10	MNS AASHTO T 168 : 2003	Үйлдвэрийн аргаар бэлтгэсэн асфальтобетон хольцоос дээж авах
11	MNS AASHTO M 20 : 2003	Өтгөн битумын техникийн шаардлага
12	MNS AASHTO M 81:2004	Хурдан өтгөрдөг шингэн битум. Техникийн шаардлага
13	MNS AASHTO M 82:2004	Дунд зэргийн хурдтай өтгөрдөг шингэн битум. Техникийн шаардлага
14	MNS ASTM D 2026:2004	Удаан өтгөрдөг шингэн битум. Техникийн шаардлага
15	MNS AASHTO M 226:2004	Зунгаараг чанараар нь битумыг ангилах. Техникийн шаардлага
16	MNS ASTM D 977:2004	Битумын эмульс. Техникийн шаардлага
17.	MNS ASTM D 3628:2004	Битумын эмульсийг сонгох ба хэрэглэх аргачлал
18	MNS ASTM D 2399:2004	Шингэн битумыг сонгох ба хэрэглэх аргачлал
19	MNS AASHTO T 166:2004	Нягтруулсан асфальтбетон хольцын дундаж нягтыг тодорхойлох арга
20	MNS ASTM D 4215:2004	Хүйтэн асфальтбетон хольц. Техникийн шаардлага
21	MNS AASHTO T 245:2004	Маршалл багажаар битумэн хольцын уян харимхайн эсэргүүцлийг тодорхойлох арга
22	MNS AASHTO D 290:2004	Асфальт бетон үйлдвэрийн хянаж, шалгах стандарт
23	MNS ASTM D 2172:2004	Хучилтын битумэн хольцын битумын агуулгыг тодорхойлох арга
24	MNS AASHTO T167	Асфальт бетоны шахалтын бат бэхийг тодорхойлох арга
25	MNS ASTM D2995	Битум цацагчийн битум цацалтын хэмжээг тодорхойлох арга
26	MNS ASTM D6 : 2006	Нефтийн болон битумэн бүтээгдэхүүнийг халаах үеийн бүрэлдэхүүний жингийн алдагдлыг тодорхойлох арга
27	MNS ASTM D 2171 : 2006	Битумын зунгааралтыг вакуум капилляр вискозиметрээр. Турших арга
28	MNS ASTM D 6690 : 2006	Бетон хучилтын хэв гажилтын заадас болон асфальтбетоны хагарал нөхөх халуун нөхөөс. Техникийн шаардлага
Авто замын материал шинжилгээний ажилтай холбоотой стандарт, техникийн баримт бичгүүд Эрдэс барьцалдуулагч, цемент бетон
1	MNS 1170: 85	Бетон зуурмагийг турших арга
2	MNS 1228:87	Хүнд бетоны техникийн шаардлага
3	MNS 2120: 99	Барилгын зуурмагийг турших арга
4	MNS 1920: 99	Бетоны бат бэхийг шалгаж үнэлэх зарчим
5	MNS 1292: 99	Бетон сорьцоор бат бэх тодорхойлох арга
6	MNS 974: 99	Портланд цементийн техникийн шаардлага
7	MNS 976: 99	Портланд цементийг турших арга
8	MNS 1593:2002	Авто замын хучилтын хавтан
9	MNS 2228:2002	Угсармал төмөрбетон бүтээц, эдлэхүүн. Техникийн ерөнхий шаардлага
10	MNS 2370:2003	Угсармал төмөрбетон бүтээц, эдлэхүүн. Ачаалж турших арга. Бат бэх, хөшүүн чанар, цав тэсвэрлэлтийг үнэлэх ба турших арга
11	MNS AASHTO T 162 : 2003	Цементэн зуурмагийг механик аргаар холих
12	MNS AASHTO D 724 : 2003	Бетоныг өрөмдөж дээж авах ба бат бэхийг тодорхойлох
13	MNS AASHTO T 155:2004	Бетоны гадаргууг гадны нөлөөнөөс хамгаалах бүрхэвч үеийн материалын чийг хамгаалах чадварыг тодорхойлох
14	MNS AASHTO D 21:2004	Бетонд орох элсний органик нэгдлийг тодорхойлох арга
15	MNS AASHTO T126, ASTM C192	Лабораторийн нөхцөлд бетон сорьцыг бэлтгэх, арчлах арга
16	MNS AASHTO T26	Бетонд хэрэглэх усны чанарыг тодорхойлох арга
17	MNS 2803:2005	Бетоны ажилд хэрэглэх дүүргэгч материал.Техникийн шаардлага.
Авто замын материал шинжилгээний ажилтай холбоотой  стандарт, техникийн баримт бичгүүд Арматур
1	MNS JIS G 3112:2002	Төмөрбетон бүтээцийн ган туйван
2	MNS ISO 6934-1:03	Бетоны урьдчилан хүчитгэхэд зориулсан ган. 1-р хэсэг: Ерөнхий шаардлага
3	MNS 2797:01	Төмөр бетон бүтээцийн ширээсэн арматур эдлэхүүн ба бэхэлгээ төмөр
4	MNS 3073:01	Төмөр бетон бүтээцийн бэхэлгээний төмөр ба арматурыг ширээлсэн холбоо. Нэр төрөл, бүтээц ба хэмжээ
Авто замын тоноглолын стандарт, техникийн баримт бичгүүд
1	МNS 4912:2000	Авто замын тэмдэг болон дохионы төмөрбетон шон, техникийн  шаардлага
2	MNS ASTM C 76 M:2004	Ус зайлуулах болон ариутгах татуургын төмөрбетон хоолой. Техникийн шаардлага
3	MNS AASHTO M 180:2004	Авто замын долгионт төмөр хайс. Техникийн шаардлага
4	MNS AASHTO M175M	Нүхтэй бетон хоолой. Техникийн шаардлага
5	MNS AASHTO M176M	Сүвэрхэг бетон хоолой. Техникийн шаардлага
6	MNS AASHTO M86M	Бетон суваг, үерийн ус зайлуулах хоолойн техникийн шаардлага
7	MNS ASTM D 4956:2005	Замын тэмдгийн гэрэл ойлгогч. Техникийн шаардлага
8	MNS ASTM D 4071 : 2006	Төмөр бетон гүүрний гадаргууд ус тусгаарлах системийг хэрэглэх зөвлөмж
9	MNS 842 : 2006	Авто замын бетон ба төмөр бетон хашлага. Техникийн шаардлага
10	MNS 4980:2000	Замын гэрлэн дохион ба үндсэн үзүүлэлтүүд
11	MNS 4759:2003	Замын тэмдэглэл.  Техникийн ерөнхий шаардлага
12	MNS 4597:2003	Замын тэмдэг.  Техникийн ерөнхий шаардлага
13	MNS 4596:98	Замын хөдөлгөөний зохион байгуулалтын техник хэрэгсэл хэрэглэх дүрэм.

Гүйцэтгэгч байгууллага нь гадаадаас оруулж ирсэн материал, түүхий эд оруулж

ирж, үйлдвэрлэлд ашиглаж ашиглахдаа олон улсад мөрдөж байгаа тухайн материал

түүхий эдэд хамаарах техникийн шаардлагыг стандарт техникийн шаардлага гэж

тооцох хувилбарыг санал болгох боломжтой.

Гэвч тэрхүү техникийн шаардлагын үзүүлэлтүүд нь бүх талаараа шаардлагатай

стандарт техникийн шаардлагыг хангаж байх ёстой бөгөөд инженер үүнийг нь

зөвшөөрч байх ёстой. Гүйцэтгэгч өөрийн санал болгож буй хувилбар техникийн

шаардлагын хувийг монгол хэл рүү орчуулсан орчуулгын хамт тохирох хүсэлтийг

гарган инженерт танилцуулна. 

Стандарт, техникийн шаардлагуудын хувьд доорхи товчилсон үгсийг ашиглав:

AASHTO  - Америкийн стандарт

ASTM       - Америкийн туршилт шинжилгээ, материалын нийгэмлэг

ISO           - Олон улсын стандартчиллын байгууллага
-оОо-

Стандартчиллын үндэсний зөвлөлийн 2014 оны 12 дугаар тогтоолоор шинэчлэгдэн батлагдсан авто замын тэмдэг, тэмдэглэгээний холбогдолтой Монгол Улсад мөрдөж буй стандартууд. Үүнд:

"MNS 4759:2014, Автозамын тэмдэглэл. Техникийн ерөнхий шаардлага",

"MNS 4597:2014, Авто замын тэмдэг. Техникийн ерөнхий шаардлага",

"MNS 4596:2014, Авто замын тэмдэг, тэмдэглэл, гэрлэн дохио, хашилт, чиглүүлэх хэрэгслүүдийг хэрэглэх журам",

"MNS 4980:2014, Автозамын гэрлэн дохио. Техникийн ерөнхий шаардлага" зэрэг болно.  
-oOo-